Баяраагийн шинэ ном хэвлэгдлээ

Удаан хүлээлгэсний эцэст манай Баяраагийн шинэ ном гарлаа. "Хүлээсэн шиг минь байх болов уу?" гэж Нараагийн маань нэг шүлэг байдаг санагдана. Хүлээсэн.., Хүлээсэн шиг минь байж чадсанд юутай их баяртай байна вэ. Өөрийнх нь "томорсоноор" энэ нь түүний дөрөв дэх ном юм. Дунд сургуулийн сурагч байхдаа "Боргихон талын уянга" гэж ном хэвлүүлсэн гэдэг юм. Би одоо болтол тэр номных нь барааг хараагүй болохоор ямар нэгэн зүйл хэлж мэдэхгүй байна. Удаахь ном нь Элбэгтэй хамтарч гаргасан "Нэг урлаг VS Чимээгүй хот". Гурав дахь ном нь ноднин хэвлэгдсэн "Хөх мэдрэхүй-Шүлгийн цоморлиг" буюу бидний хамтын бүтээл. Ингээд яруу найрагч Баяраагийн дөрөв дэх ном нь яах аргагүй "Цөн" болж байна.

"Цөн" гэдэг үг Монгол хэлэнд хоёр утга заадаг. Түүнээс ч олон байж болно. Нэг дэх утга нь хаврын цагт голын ус мөсөө түрэн урсахыг хэлэх бөгөөд удаах нь тэрэгний дугуйн гол дахь бэхлэг. Баяраа өөрөө аль утгыг нь ч бэлгэдсэн бай, энэ нэр тун утга төгөлдөр аж. Ойрд яруу найргийн номноос жаахан зай барьж /гам барьж/ байгааг хэлэх үү. Хавар эхлээд уншсан анхны яруу найргийн ном түүнийх байлаа. Ямар сэтгэгдэл төрүүлсэн бэ? гэхээр хөрч хөлдсөн ч урь унаад, усны шувууд ганганаад ирэхээр дороо гэгэлзэж, юу юугүй түрхрэн урсмаар санагдан , тэрүүхэндээ ямар нэгэн шалтгаан хүлээгээд тэсээд л байсан сэтгэл дээгүүр минь нэгэн "Цөн"-т тэрэгний дугуй ор мөрөө тамгалаад өнгөрхөд сэтгэлийн хатуулаг бүхэн минь цуурч, цөмөрч, цөнгөө түрж, түрхрэн урсаж эхлэх лугаа. Чухам тийм учраас л хүлээсэн шиг минь байж чадсан гэж хэлсэн юм.

Үүнээс олныг нурших нь цавуу нь ч хатаагүй байгаа шинэхэн номыг тосон унших уншигчдын өмнөөс хэт их зүйл дүгнэсэн хэрэг болох вий гэж эмээлээ. Дор шинэ номноос нэгэн шүлэг сугалан авч толилуулсу. Энэ тохиолдолд эзнээс нь зөвшөөрөл аваагүйд гүнээ хүлцэл өчье. Хавтсан дээрээ © тэмдэгтэй ном бүхэнд хачин болгоомжтой ханддаг зантай ч энэ удаад Баярааг гэж бодоод баахан өөриймсүү зан гаргав.

***

Орос хүрэмтэй хүний хувцастай шавар баримлаар дүүрэн
Орчин цагийн Улаанбаатарын жирийн нэгэн иргэн
Шүүмжлэлт реализмын гүнзгий нөлөөн дор
Шүүрс алдан олон олон шүлэг тэрлэжээ.

Жаазаар дүүрсэн давчуу буландаа
Жаргалтай хүний дүр эсгэн сууж
Тоос дарсан ширээний чийдэн шигээ
Тортог суусан зүрхнийхээ угаас дуулжээ.

Адгуусал, мансуурал, тачаадал сэлт
Алив нүглийн галаар замаа гэрэлтүүлж
Тэр гэрэлд тодорсон юмсын тухай
Тэмүүлэл дүүрэн шүлэг бичжээ.

Тэр хорин жил харж, хайрлаж, инээмсэглэжээ
Тэр хорин жил харж, хайрлаж, инээмсэглэсэн
Тэр л янзаараа нэг л өдөр инээмсэглэн орж ирээд
Мэнд усгүй хөлөө ачин суужээ.
2008 он.

"Цөн"-гийн 78-р талд буй энэ шүлгийг хэрхэн мэдэрсэнээ таньд үгээр барьж хэлж чадахгүй байгаа нь мөхөс уншигчийн дуль сулийнх биз ээ. Гэхдээ л...

Мөрний ус дуутайхан цөнгөө түрэх, модон тэрэгний хаашаа ч юм тачигнан холдох чимээ сэлт нь ойрын үед намайг хөглөх хамгийн яруу дуу болж байна.